GGz Centraal levert Nederlandse bijdrage aan internationale routekaart
De geestelijke gezondheidszorg moet dringend meer investeren in leefstijlinterventies om de zorg te verbeteren en de tot 15 jaar kortere levensverwachting van mensen met psychische aandoeningen terug te dringen. Dat blijkt uit het internationale rapport Implementing lifestyle interventions in mental health care van de Lancet Psychiatry Commission over de lichamelijke gezondheid in de GGZ.
De Lancet Commissions brengen onderzoekers en praktijkexperts uit verschillende landen samen om wetenschappelijke inzichten te vertalen naar zorg en beleid.
Eén van de co-auteurs is Jeroen Deenik, gezondheidspsycholoog en senior onderzoeker bij GGz Centraal en de Universiteit Maastricht. Hij heeft meegewerkt aan dit stuk, waarin 89 leefstijlinterventies zijn geanalyseerd, waaronder zes uit Nederland.
“Onze leefstijl beïnvloedt zowel onze geestelijke als lichamelijke gezondheid,” zegt Jeroen. “Mensen met psychische aandoeningen ervaren vaak extra belemmeringen. Denk aan stigma, bijwerkingen van medicatie en beperkte toegang tot passende ondersteuning. Gerichte leefstijlzorg kan klachten verminderen, de kwaliteit van leven verbeteren en bijdragen aan het verkleinen van de levensverwachtingskloof.”
Internationale routekaart voor leefstijlzorg
Het rapport presenteert een routekaart om leefstijl structureel te integreren in de GGZ. De auteurs hebben op basis van de interventieanalysen acht aanbevelingen geformuleerd en 19 concrete actiepunten. Deze zijn zorgvuldig afgestemd met mensen met ervaringskennis en een internationale adviesgroep van experts uit lage- en middeninkomenslanden.
Nederlandse inbreng en bestaande initiatieven
Onder de 89 interventies die zijn meegenomen bevinden zich dus ook verschillende Nederlandse. GGz Centraal zet al jaren in op leefstijl als vast onderdeel van herstelgerichte zorg. De organisatie werkt hierin landelijk samen met collega-instellingen en partners zoals de Nederlandse ggz, Akwa GGZ, Kenniscentrum Phrenos en MIND. Daarnaast participeert GGz Centraal in bredere verbanden zoals de Beweegalliantie, de Coalitie Leefstijl in de Zorg, samenwerkingen met gemeenten en het Integraal Zorgakkoord.
Het rapport sluit aan bij de eerste GGZ Zorgstandaard Leefstijl, die vorig jaar is gepubliceerd en de oproep vanuit mensen met psychische klachten en hun naasten voor betere integratie van leefstijl in de zorg.
Kernprincipes gelden wereldwijd
Volgens het rapport is systeemverandering nodig om leefstijlzorg effectief te maken. “Hoewel de implementatie per land verschilt, zijn veel uitgangspunten universeel toepasbaar”, benadrukt Jeroen. “Of je nu werkt in Nederland, Australië, Brazilië of Bangladesh. Denk aan het creëren van veilige en inclusieve omgevingen voor mensen met psychische kwetsbaarheid, het bieden van zorg die rekening houdt met hun specifieke barrières, het bijscholen van professionals in leefstijlzorg en het samenwerken met lokale gemeenschappen buiten de traditionele zorgstructuren.”
Urgentie voor de praktijk
In een tijd waarin geestelijke gezondheidsproblemen wereldwijd toenemen en een grotere ziektelast veroorzaken dan veel lichamelijke aandoeningen, is structurele aandacht voor leefstijl in de GGZ urgenter dan ooit. GGz Centraal blijft zich inzetten voor deze integratie, zowel in onderzoek als in de praktijk, en werkt daarbij nauw samen met cliënten, naasten en partners in de zorg en samenleving.