GGz Centraal en Tactus werken vijf jaar samen in de Flevolandse verslavingszorg. Resultaat: korte wachttijden, brede zorg en meer groepsbehandelingen.

Psychiater, Tim Waning en directeur bedrijfsvoering, Walter de Vos vertellen over start en groei van Amethist verslavingszorg. Van alcoholmisbruik tot gameverslaving en van jong tot oud, elke vorm van verslaving behandelen de zorgverleners van Amethist.

Tim Waning is nu bijna een jaar psychiater bij Amethist en heeft hiervoor 5 jaar gewerkt bij de Meregaard te Almere. “In tien jaarpsychiatrie heb ik veel mensen met verslavingen gezien, maar nooit een functie gehad binnen de verslavingszorg. Mijn gedachte was altijd: of gebruikers nu wel of niet gemotiveerd zijn om te stoppen, en hoe je ook probeert te helpen, je kunt niet veel aan de situatie veranderen. Het tegendeel bleek waar. Het duurde niet lang of ik was verknocht aan onze locatie op de Schrijversstraat.”

‘Over het hek gaan’
“Aan de Schrijversstraat zit onze afdeling rehabilitatie, een methadonverstrekking punt en de gebruikersruimtes met huiskamer. Ik heb zelden op een plek gewerkt waar ik zoveel uiteenlopende mensen voorbij zag komen. Hier vind je de sociale zorg voor mensen die op straat leven en gebruiken. Zij kunnen zich hier douchen, ontbijten, een praatje maken en uitrusten. Op mijn eerste dag heb ik veel mensen gezien uit mijn tijd bij de Meregaard. Zo staat iemand me nog heel goed bij. Een manische man die ik al jaren kende en die altijd, zoals we zeggen, ‘over het hek ging’. Hij was vaak ongeoorloofd afwezig en dan wisten we niet waar hij uithing. Hij zei altijd tegen ons dat hij zijn brommer ging repareren. Het ging altijd over zijn brommer. Vervolgens bleef hij een tijdje weg en kwamen we hem nergens meer tegen, maar hij spoelde altijd wel weer aan. Toen zag ik hem daar op mijn eerste dag aan de Schrijversstraat. Hier ging hij dus regelmatig heen.”

________________________________________________
“Dat zijn wel de mensen waarvan ik achteraf denk:
goh, dit verklaart wel waarom die behandeling zo moeizaam ging.”
________________________________________________

Ruimte om te ontwikkelen
“Ik denk dat ik twee keer per maand iemand beoordeel die ik ken uit mijn tijd bij de reguliere psychiatrie. Af en toe hoor ik nu dat iemand nog gebruikte tijdens de behandeling. Soms vertellen ze me de trucjes die ze destijds gebruikten om ervoor te zorgen dat ik er niet achter kwam. Hoe ze bijvoorbeeld cannabis naar binnen smokkelden. Dat zijn wel de mensen waarvan ik achteraf denk: goh, dit verklaart wel waarom die behandeling zo moeizaam ging.

Het interessante daarvan vind ik dat je bij deze patiënten ziet dat je echt moet beginnen bij de verslaving. Die vormt in eerste instantie de hoofdzaak. Dit soort vondsten maken werken bij Amethist zo leuk. Het is een enorm brede functie. Ik zie zowel mensen in het forensisch, sociaal als klinisch gedeelte en we groeien ook nog eens heel hard. Kortom, er is een hoop ruimte om te innoveren en te ontwikkelen. Naast psychiater ben ik ook hoofd behandelzaken, ik werk dagelijks nauw samen met Annet van Veenhuisen, hoofd bedrijfsvoering en mijn duaal managementpartner. Samen sturen we continu op nieuwe ontwikkelingen in de maatschappij en zo kunnen we de groei vasthouden.” vertelt Tim Waning enthousiast.

Het succes
“Amethist is in 2013 ontstaan uit een deelfusie tussen een gedeelte van GGz Centraal en een gedeelte van Tactus.” legt Walter de Vos uit, “Als je ziet hoe wij zijn gestart. We hebben het in de eerste jaren best wel lastig gehad. Nieuwe eisen vanuit zorgverzekeraars of veranderende wetgeving. Op een gegeven moment hebben we de boel goed op de rit gekregen. We dachten minder intern en hebben onze pijlen op de buitenwereld gericht. Zo zitten we in heel de polder goed verankerd in onder andere de netwerken van Kwintes, het leger des heils, de zorggroep van huisartsen en de GGD. Dat maakt dat men ook steeds meer naar ons toe komt.

___________________________________________________
“De verslavingszorg in Flevoland is in het verleden een klein beetje achtergebleven, een van de doelstellingen
bij de fusie was om de kliniek en de ambulante hulpverlening te bundelen, zodat dat meer een smoel
kreeg en groei echt mogelijk werd.”
___________________________________________________

Walter de Vos heeft een verleden bij Tactus op de afdeling reclassering en als leidinggevende bij het forensische gedeelte. Bij de start van Amethist begon hij als projectleider en nu is hij directeur bedrijfsvoering. “De eerste jaren waren we druk met onze interne processen en nu kijken we af en toe zelfs over de grenzen van de polder. De verslavingszorg in Flevoland is in het verleden een beetje achtergebleven. Een van de doelstellingen bij de fusie was om de klinische en de ambulante hulpverlening te bundelen. Daarmee kreeg het meer smoel en dat merken we  Wat ik heel erg leuk vind, is dat we de laatste jaren snel groeien. Vanuit de zorgverzekeraars krijgen we meer budget en het forensische gedeelte zijn we fors aan het ontwikkelen.”

Bij een visje hoort een berenburg
Tim Waning: “In het forensische gedeelte werken we voornamelijk met mensen die hun straf hebben uitgezeten, maar nog wel onder toezicht staan bij de reclassering. De behandeling richt zich op verslaving en delictpreventie. Een klinische detox kan hier onderdeel van zijn. Als iemand binnen het forensisch gedeelte via de reclasseerder bij ons komt en aangeeft niks met zijn of haar gebruik te willen doen, kun je heel weinig voor iemand betekenen. Mensen die zelf wel in behandeling willen komen, gaan ook echt een commitment aan. Je bespreekt toch dat iemand niet meer in de bak terecht wil komen en dat het gebruik daar onlosmakelijk mee verbonden is.

Alcohol is nog steeds de grootste verslaving die we tegenkomen, daarnaast zien we de klassiekers als cannabis, cocaïne, heroïne en soms ook GHB voorbijkomen. We hebben nu bijvoorbeeld een kleine polikliniek op Urk. Hoewel men op televisie veel hoort over cocaïnegebruik is alcoholgebruik daar het grootste probleem. Ik had er een heel aardige jongen in behandeling die tegen me zei “Ja, maar ik bak ’s ochtends altijd een visje als ik wakker word en daar hoort echt een berenburg bij.” Ik vroeg hem hoe dat visje zonder berenburg smaakte. Vervolgens keek hij me nogal verbaasd aan en zei: “Dat heb ik nog nooit geprobeerd.”

Ook gedragsverslavingen, denk aan internet- en gameverslavingen, komen regelmatig voor. In Lelystad worden veel mensen verwezen met een eetverslaving, maar bijvoorbeeld ook mensen die opioïde-verslavingen overhouden aan medicatie via de huisarts. We bieden bij elke vorm van verslaving behandeling, van 18-jarigen tot 70-jarigen.”

Korte wachttijden en groepsbehandeling
Vroeger was het de normaalste zaak van de wereld om iemand langer dan zes maanden op te nemen. De effectiviteit van lange opnames valt te betwijfelen. Bij de start van Amethist was er sprake van 9 tot soms maximaal 12 maanden. Dat is nu verleden tijd. “Drie maanden is wel het maximum.” Hierdoor zijn de wachttijden veel korter geworden. Tegenwoordig wacht je een à twee weken tot je intake. Drie weken later volgt opname. Bij de start van Amethist kregen 95% van de cliënten een individuele behandeling. Nu volgt meer dan de helft groepsbehandeling. Niemand wil in het begin in een groep zitten, maar na verloop van tijd ziet men bijna altijd de meerwaarde. We hebben tegenwoordig ook groepen in de avond en op zaterdagen. Er zijn natuurlijk zat mensen die werk hebben overdag en die dagbesteding is cruciaal bij het herstel.” vertelt Walter de Vos.